تلاش در آموختن

استاد مهدى هادوى در سال 1340 در تهران زاده شد. پس از طىّ دوره دبستان و راهنمایى، به عنوان شاگرد ممتاز از دبیرستان خوارزمى که از دبیرستانهاى بسیار معتبر روزگار خود بود، در رشته ریاضى و فیزیک دیپلم گرفت و در حین تحصیل توانست در سن 16 سالگی مدرک معتبر تافل (TOEFL) در زبان انگلیسی را با امتیاز بالا از  دانشگاه پرینستون دریافت کند. وی در دوران دبیرستان مطالعات گسترده ای در زمینه فیزیک نظری و ریاضیات کاربردی انجام داد و در این زمینه با برخی دانشگاه های بزرگ دنیا مکاتبه داشت. او پس از اخذ دیپلم به عنوان یکى از پذیرفته شدگان ممتاز کنکور، در رشته مهندسى برق و الکترونیک دانشگاه صنعتى شریف مشغول به تحصیل شد.

طلبه­ای ممتاز

آیت الله مهدى هادوى، پس از مدتى آموزش غیر رسمى علوم دینی در تهران، تحصیلات رسمى حوزوى خود را در قم آغاز کرد. سپس به تهران بازگشت و ادبیات و منطق را در نزد اساتید برجسته ای مانند حضرات آیات خوشوقت ، فقهی و جوادی آموخت و اصول فقه مقدماتی و متوسظ را از محضر حضرات آیات علیمحمدی سبزواری و رحمانی مازندرانی در تهران بهره جست.آنگاه پس از مهاجرت دائم به قم  ، دوره سطح را در مدت پنج سال در نزد استادان نام آوری همچون حضرات آیات شیخ علی پناه اشتهاردی ، مصطفی اعتمادی، طاهر شمس گلپایگانی،حسینی کاشانی، صالحی مازندرانی،فاضل لنکرانی و سید حسن طاهری خرم آبادی به پایان رساند و در امتحانات حوزه بارها به عنوان فرد ممتاز معرفى شد. پس از آن به تحصیل عالی­ترین سطح تحصیلات حوزوی -یعنی خارج فقه و اصول -پرداخت و از اساتید بزرگى همچون حضرات آیات عظام جعفر سبحانى، جواد تبریزى، وحید خراسانى، بهجت فومنى، مکارم شیرازى،و میرزا هاشم آملى استفاده کرد و مکتب فقهی و اصولی شهید آیت الله العظمی سید محمد باقر صدر را در محضر درس آیت الله سید محمود هاشمی و به ویژه استاد برجسته حضرت آیت الله سید کاظم حائرى فرا گرفت. دانش رجال را از آیت الله جعفر سبحانی و رجالی نام آشنای معاصر آیت الله سید موسی شبیری زنجانی آموخت.

در فلسفه و منطق از محضر بزرگانى همچون حضرات آیات انصارى شیرازى، حسن زاده آملى، و مصباح یزدى بهره جست و سالها به خوشه‏چینى از خرمن حکمت حکیم متأله آیت الله جوادى آملى مشغول بود. افزون بر این، وى آموزش های اخلاقی و عرفانی را از تهران در نزد آیت الله خوشوقت آغاز کرد و از ابتداى حضور خود در قم، افزون بر بهره گیری از دریای معنویت فقیه عارف حضرت آیت الله بهجت فومنی و دروس اخلاق آیت الله مظاهری، با سالک واصل حضرت آیت الله بهاءالدینى، مراوده و ارتباط مستمر و وثیق داشت و این ارتباط تا هنگام رحلت آن عارف فقیه برقرار بود. وى در نزد آن بزرگوار علاوه بر اخلاق و عرفان به تحصیل فقه ، تفسیر قرآن و حدیث نیز پرداخت.

استادی روزآمد

آیت الله مهدى هادوى این توفیق را داشته است که افزون بر تدریس در دانشگاه ها ، تقریباً تمام دروس مقدمات و سطح حوزه علمیه را بارها تدریس نماید و از سال 1369 ،در سن 29 سالگی،  به تدریس خارج فقه و اصول – عالی­ترین دوره آموزشى حوزه علمیه - اشتغال پیدا کند.

در درس فقه به خلاف سایر علما که به بحث­های متعارف مانند طهارت یا صلاه به روش سنتی می پردازند ، روش ابتکارى وى بر مقایسه بحث هاى فقهى اسلامى با حقوق جدید در موضوعات اجتماعی مانند حقوق قراردادها، بازارهای بورس، قضاوت و حقوق جزا استوار است که با نیاز­های امروز جامعه اسلامی تناسب بیش­تری دارد.

دردوره دوم خارج اصول، ایشان با تفکیک مباحث فلسفه علم اصول فقه از علم اصول فقه برای اولین بار در حوزه آموزش رسمی فلسفه علم را آغاز کرد و با عرضه ی فهرستی جدید برای علم اصول فقه ساختاری مستحکم تر مبتنی برمنطقی استوار برای این دانش کهن ارائه نمود.

افزون بر این، استاد به تدریس مباحث منطقى، فلسفى و کلامى اشتغال داشته و برخى آثار قلمى وى حاصل همین تحقیقات است. بزرگانی چون حضرت آیت الله سبحانی، استاد هادوی را مبتکر دانش نوین مبانی کلامی اجتهاد می دانند. این دانش برای اولین بار در درسی به همین عنوان توسط ایشان به حوزه معرفی و در کتابی با همین نام به متفکران و محققان عرضه شد. این کتاب به عنوان کتاب سال مورد تقدیر قرار گرفت.

صدها مدرس، محقق، نویسنده، قاضی، امام جمعه و مسئولان نهاد های گوناگون از دست پروردگان ایشان در سال های طولانی تدریس محسوب می شوند.

استاد مهدى هادوى علاوه بر تدریس در حوزه علمیه، با دانشگاهها و مراکز آموزش عالى کشور همکارى علمى دارد. وى عضو شوراى علمى و از موسسین رشته کارشناسى ارشد فلسفه علم دانشگاه صنعتى شریف بوده است و اکنون عضو شوراى بررسى متون علوم انسانى وزارت علوم، تحقیقات و فناورى و رئیس گروه فقه و حقوق این شورا می باشد. وى همچنین در برخى از علوم جدید مانند اقتصاد، کلام جدید، فلسفه علم و فلسفه هنر، مطالعات و تحقیقات گسترده اى دارد که بعضى از آنها در قالب کتب و مقالات عرضه شده است. ایشان سال ها عضو هیأت مشورتی بانکداری و مالیه اسلامی در بانک مرکزی ، کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس ، عضو هیأت أمنای پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جهرم بوده و مدت ها ریاست هیأت علمی بعثه مقام معظم رهبری را بر عهده داشته است.

اسلام شناس جهانی

آیت الله مهدى هادوى به دو زبان انگلیسى و عربى تسلّط کامل دارد و تا حدّ زیادى با زبان فرانسه و آلمانى نیز آشناست. مهارت در زبان انگلیسى و کاربرد کامپیوتر، این امکان را براى وى فراهم کرد که اولین پاسخگوى مسائل اسلامى در جهان روى شبکه جهانى کامپیوترى - اینترنت - باشد.در حال حاضر سایت IslamQuest.net  زیر نظر وی به پاسخ گویی به پرسش­ها­ی مختلف در حوزه دین به چهارده زبان (انگلیسی، عربی، فرانسه، ترکی استانبولی، اردو، روسی، آذری- کریل- مالایو، اندونزیایی، آلمانی، ایتالیایی، اسپانیایی، تایی و فارسی) مشغول است . سایت hadavi.info  به سه زبان ( فارسی، عربی، انگلیسی) به معرفی آثار و اخبار وی می پردازد.

استاد مهدی هادوی ضمن ارتباط و حضور در مراکز دینى و علمى کشورهاى مختلف اروپایى، آسیایى و آفریقایى در تأسیس مراکز فرهنگى اسلامى از جمله انجمن اهل بیت‏علیهم السلام در سوئیس، انجمن محمدیه در تایلند، مرکز اسلامى هلند و شوراى جهانى رهبران دینى World Council of Religious Leaders (WCRL) مشارکت داشته است.

وى عضو شوراى عالى مجمع جهانى اهل بیت ‏علیهم السلام و تنها عضو شیعی و ایرانی کمیته جهانی گفتگوی اسلام و غرب (C-100) و از مؤسسین  شوراى جهانى رهبران دینى (WCRL)  است.

صد ها مصاحبه و گفتگو در رسانه های مختلف داخلی و خارجی و شرکت فعال و مؤثر ایشان در ده ها همایش  و کنفرانس در ایران و جهان، آیت الله هادوی را به چهره ای آشنا برای مردم ایران و جهان تبدیل کرده است.

مولفی پرکار

آیت الله مهدى هادوى ده ها کتاب در شاخه های مختلف اسلامی نگاشته که تاکنون چهارده  عنوان آن در زمینه فقه، منطق، رجال، کلام، علوم قرآن، اقتصاد، کلام جدید، اصول فقه، تربیت، و اندیشه سیاسى اسلام منتشر شده است.

این کتاب‏ها عبارتند از:

1. گنجینه خرد(بررسی تحلیلی منطق در مهد تمدن اسلامی در دو جلد)

2. تحریرالمقال فى کلیات علم الرجال (این کتاب که به زبان عربى نوشته شده در حوزهای علمیه کشورهای عربی مانند لبنان و بحرین تدریس می شود.)

3. ولایت فقیه(در انگلستان به انگلیسی و در اندونزی به زبان اندونزیایی -مالایو - منتشر شده است.)

4. مبانى کلامى اجتهاد (کتاب برگزیده سال 1378 حوزه علمیه قم)

5. مکتب و نظام اقتصادى اسلام

6. ولایت و دیانت( به سه زبان ترکی استانبولی، اردو و عربی ترجمه شده است.)

7. باورها و پرسش ها

8. تاریخ علم اصول

9. با جوان تا آسمان

10. میقات سبز (این کتاب که راهنمای تحصیل در حوزه علمیه می باشد، در واقع آداب المتعلمین دنیای معاصر است.)

11. قضاوت در اسلام (جلد اول: قضاوت و قاضی)

12. ایران سرزمین خرد خدایی

13. با  گام های سبز انتظار

14. ساختار کلی نظام اقتصادی اسلام در قرآن (این کتاب به عنوان نظریه ای نو مورد توجه خاص قرار گرفت.)

وی در زمینه کلام و فلسفه، اصول فقه و تاریخ آن، تاریخ حدیث، فقه و حقوق، کتابها و مقالات متعددى دارند که برخى از آنها مانند: «فلسفه علم اصول فقه»، «هرمنوتیک و متون دینى»، «آفاق نو در حوزه علمیه»، «الهدایة حاشیة على بدایة الحکمة»، «حقوق اموال و مالکیت»، «حقوق قراردادها» و «هنر و دین» در دست انتشار است. مجموعه‏ى کتاب هاى تألیف شده وی به بیش از شصت جلد در چهارده محور بالغ مى شود.

افزون بر این صدها مقاله علمی از ایشان در مجلات و همایش های داخلی و خارجی منتشر شده است.

مؤسسه رواق حکمت

(علمی تحقیقاتی)

1- تحصیل و تدریس

عبدالحسین خسروپناه محل تولد : دزفول شهرت تابعیت : ایران تاریخ تولد : 1345/1/1 زندگینامه علمی عبدالحسین خسروپناه دزفولى در سال 1345 در شهرستان دزفول دیده به جهان گشود وى در کنار دروس متوسطه (رشته تجربى) از سال 1362 تحصیلات حوزوى خود را آغاز کرد و در سال 1368 در مقطع سطح سوم فارغ التحصیل شد دروس حوزوى، را در مقطع سطح سوم از محضر اساتید مجرب در حوزه علمیه دزفول از جمله آیات مکرم آقاى قاضى دزفولى، تدین نژاد، مدرسیان، سبط شیخ انصارى بهره برد، از ویژگیهاى حوزه علمیه دزفول این بود که علاوه بر دروس رسمى حوزه علمیه به تدریس کتب دیگر ادبى و فقهى و اصولى از جمله شرایع الاسلام، حلقات شهید صدر، قوانین و شرح مطول پرداخته می‏شد وى در سال 1368 دروس خارج فقه و اصول را درحوزه علمیه قم آغاز کرد و از محضر اساتیدى چون حضرات آیات عظام وحید خراسانى، فاضل لنکرانى در حوزة علمیه قم حدود 12 سال بهره برد. وى در کنار دروس خارج به دروس تخصصى کلام اسلامى نیز اشتغال داشت و در سال 1374 در مقطع دکتراى کلام اسلامى با رتبه اول از مؤسسه امام صادق علیه السلام فارغ التحصیل شد و پایان نامه خود را با عنوان انتظارات بشر از دین به اتمام رساند تحصیل فلسفه و تفسیر از دیگر ویژگیهاى تحصیلى وى است که از سال 1364 تاکنون ادامه داشته و از محضر اساتیدى چون آیت الله تدین‏نژاد ، آیت الله حسن‏زاده آملى، آیت الله جوادى آملى، آیت الله مصباح یزدى، آیت الله سبحانى و آیت الله انصارى شیرازى استفاده هاى فراوان برده است. وى از سال1361 تا 1367 در کنار تحصیلات حوزوى و کلاسیک در سالهاى دفاع مقدس به فعالیتهاى نظامى پرداخت و در عملیاتهاى مختلف به عنوان دیده بان و... شرکت جست ، از دیگر فعالیتهاى ایشان مى توان برگزارى جلسات قران در مساجد دزفول براى جوانان و نوجوانان را نام برد ایشان ازسال 1370 در کنار تحصیل به فعالیت پژوهشى اشتغال ورزید و فعالیت‏هاى فردى و جمعى را دنبال کرد از سال 1372 تا 1376 مدیریت پژوهشى اصطلاح نامه فلسفه مرکز مطالعات تحقیقات دفتر تبلیغات حوزه علمیه و از سال 1376 تا 1378 مدیریت اداره پژوهشى نهاد مقام معظم رهبرى در دانشگاه‏ها و از سال 1377 تا 1382 مدیریت اصطلاح نامه عرفان دایرة‏ المعارف علوم عقلى و از سال 1379 مدیریت گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامى و از سال 1379 جانشین مرکز مطالعات و پژوهشهاى حوزه علمیه قم را به عهده داشت، وى از سال 1362 در کنار تحصیل به تدریس دروس حوزه اشتغال داشته و تا کنون در مدارس علمیه دزفول و قم و مؤسسه امام صادق و مؤسسه امام خمینى جامعة الزهراء به تدریس ادبیات، فقه ، اصول ، فلسفه و کلام مشغول بوده و هست و نیز از سال 1365 در دانشگاه تربیت معلم دزفول و دانشگاههاى شهید چمران اهواز، شهید بهشتى تهران، علامه طباطبایى، تربیت مدرس، دانشگاه علوم اسلامى رضوى مشهد و دانشگاه مذاهب به تدریس دروس فلسفى و کلامى اشتغال داشته و از سال 1371 در کنگره‏ها و همایش‏هاى علمى داخلى وخارجى شرکت جسته و مقالات داراى امتیاز خود را قرائت کرده است.

  ادامه مطلب...

سیدعلی طباطبائی در 29 جمادی الثانی 1386 ه‍ . ق برابر با 22 /7 / 1345 در مهدی شهر سمنان در یک خانواده مذهبی و زحمتکش به دنیا آمدم تا سال 1360 همراه با تحصیلات، مشغول کار و تلاش و فعالیت بودم، در نیمه دوم سال 1360 به لطف الهی وارد حوزه علمیه شدم. چند ماهی در حوزه سمنان ماندم بعد به حوزه تهران منتقل شدم پنج سال در تهران بودم در این مدت مقدمات و سطح را گذراندم و از آنجایی که تهران مرکز مسائل سیاسی بود آن هم در آن زمان حساس این پنج سال برایم یک دوره آموزش سیاسی اجتماعی محسوب می‌شد ولی هرگز مسائل سیاسی اجتماعی مرا از درس غافل نمی‌کرد. در فروردین 1366 به قم آمدم بعد از اتمام سطح درس خارج اصول را خدمت آیت الله حاج شیخ جواد تبریزی گذراندم و خارج فقه را همواره در محضر مبارک حضرت آیت الله جوادی آملی دامت برکاته توفیق حضور داشتم. بر اساس کلام نورانی حضرت امام سجاد (ع) (هَلَکَ مَنْ لیس له حکیم یرشده) از ابتدای تحصیل به این حقیقت پی بردم که بدون راهنما و هادی، این مسیر رفتی نیست و خطرهای گوناگون انسان را تحدید می‌کند لذا از همان زمانی‌که به قم آمدم (بلکه علت اصلی آمدنم به قم) گمشده خویش را در وجود عالم ربانی، حکیم مرشد الهی حضرت آیت الله علامه جوادی آملی دامت برکاته یافتم و دست بیعت به او دادم و همواره راهنماییهای ایشان چراغ فروزان زندگی من بوده و هست. در ابتداء ورود به قم فرمودند باید چهار درس رسمی داشته باشید فقه، اصول، تفسیر و معقول، لذا در کنار درس فقه و اصول حدود هشت سال از درس پرفروغ تفسیر قرآن ایشان استفاده کردم که واقعاً شبستان مسجد اعظم در این دوران برایم بیت المعمور بود. در معقول آن حکیم فرزانه اصرار داشتند که قبل از فلسفه باید یک دوره کلام ببینید لذا کتابهایی که در این رشته خوانده شد عبارت بود از: باب حادی عشر بعد شرح تجرید بعد بدایة الحکمة بعد نهایة الحکمة این کتاب را خدمت استاد بزرگوار آیة الله مصباح یزدی استفاده کردم، خواندن این کتاب یک سرفصل دیگری در مسائل فلسفی برایم بود، آنگاه آن مربی الهی فرمودند قبل از حکمت متعالیه باید یک دوره حکمت مشاء ببینید لذا کتاب عظیم الشأن شرح اشارات را خدمت بزرگ حکیم و عارف دوران حضرت آیت الله الحق جناب آقای حسن‌زاده آملی دامت برکاته خواندیم با خواندن این کتاب نزد آن حکیم متأله دنیای دیگری به سوی ما باز شد و تحوّل اساسی در زندگی برایم به وجود آورد، در دفتری گفته‌ام:
اشارات شمع شب‌های پرسوز من  اشارات شاهد دردهای دلسوز من
نمط‌های او کسب و کار هر روز من  مقامات او باعث ناله‌های جگرسوز من
چه خوش، وقت درسش وقت هر روز من که شب‌های تارم شده روز من
با ارشارات حضرت استاد فقط خواندن کتاب نبود هم مباحثه بسیار قوی و معنوی داشتم هم تقریرات درس نوشته می‌شد آن هم با یک روش درست و با راهنمایی آن بزرگوار، یادداشتهای شرح اشارات یکی از مهم‌ترین و پرثمرترین ذخیره در آثار علمی ماست. بعد از اتمام شرح اشارات وارد دریای عظیم اسفار شدیم امور عامه اسفار را خدمت استاد عظیم الشأن آیت الله حسن‌زده آملی خواندم اگرچه خیلی از مباحث کلیدی اسفار را دوبار درس گرفتم یعنی بار دوم خدمت استاد متأله آیت الله جوادی آملی دامت برکاته استفاده کردم، الهیات اخص و سفر نفس اسفار را هم خدمت همین بزرگوار درس گرفتم، از آنجایی که درسها بر اساس برنامه و طی مقدمات لازم خوانده می‌شد هیچ‌گاه در مباحث متحیّر نبودم بلکه مباحث کتابها را رصد می‌کردم و همراه هر کتابی چندین جزوه و یادداشت به لحاظ موضوعات گوناگون داشتم وقتی مرحله ششم اسفار یعنی بحث علت و معلول تمام شد (جلد دوم اسفار) فرمودند باید کتاب تمهید القواعد صائن الدین علی بن تُرکه را ببینید که اولین کتاب درسی در عرفان نظری می‌باشد این کتاب عزیز الوجود را خدمت خود ایشان یعنی آیت الله جوادی آملی دامت برکاته درس گرفتیم واقعاً آن دوران خوش برایم لیلة‌القدر بود، بعد از اتمام تمهید القواعد کتاب گرانقدر فصوص یعنی شرح جناب علامة قیصری بر فصوص الحکم محیی الدین عربی را در محضر انور عارف مستقیم آیت الله حسن‌زاده آملی دامت برکاته از اول تا آخر استفاده کردیم بعد کتاب مصباح الأنس یعنی شرح جناب ابن فناری بر مفتاح غیب الجمع و الوجود صدر الدین قونوی که سومین کتاب درسی عرفان نظری می‌باشد خدمت همان بزرگ عارف دوران خوانده شد. در ابتدا کتاب مصباح الانس یک خاطره شیرین نوشته‌ام که عین آن خاطره را در این‌جا می‌آوریم:
«در سحر روز جمعه 14 جمادی الاول 1412 برای مشرف شدن خدمت حضرت آیت الله حکیم متأله، عالم ربانی، عارف مستقیم جناب آقای حسن‌زاده آملی دامت برکاته از محضر قرآن کریم به قصد استجازه استخاره نمودم این آیه آمد (و نادیناهُ من جانِبِ الطُّور الاَیمن و قربناءُ نجّینا) (مریم: 52) ساعت 10 صبح همان روز خدمت آن جناب رسیدم فرمودند ما کتاب مصباح الأنس را شروع کرده‌ایم شما هم شرکت کنید و این آیه در استخاره برای دعوت به این درس بوده است و ما از شما دعوت می‌کنیم، بعد فرمودند این را به عنوان خاطره بنویسید». به حول و قوه الهی حدود 15 سال است که مشغول تدریس فقه، فلسفه، منطق و کلام در حوزه علمیه قم هستم و هم‌اکنون یعنی سال 1385 مشغول تدریس شرح اشارات و نهایة الحکمة (دوره دوم) شرح منظومه (دوره دوم) می‌باشم و تفسیر موضوعی نهج البلاغه را نیز چهار سال است شروع کردم. از آنجایی که معرفت نفس در سرنوشت و سعادت انسان نقش اساسی دارد و تا انسان خود را نشناسد و حیات انسانی را درک نکند نمی‌تواند زندگی هدفمند داشته باشد و زندگی بدون هدف مردگی است و تحصیلات بدون هدف دوام و لذت نخواهد داشت و اشتغال علمی بدون هدف متعالی و جهت مشخص ثمره‌ای جز سرگردانی و حیرت ندارد لذا یکی از کارهای مهمی که به عنایت الهی در حوزه علمیه قم انجام دادیم تدریس معرفت نفس بوده است. اگرچه بسیاری از بزرگان علم و اندیشه پیرامون معرفت نفس کتابها نوشته‌اند ولی آثار استاد اعظم ما در معارف الهی حضرت آیت الله حسن‌زاده آملی دامت برکاته در این موضوع حقیقتاً بدیع و کم‌نظیر است بر این اساس همراه درسهای معقول و منقول ابتدا کتاب شریف دروس معرفت نفس در جمع عده‌ای اهل صفا و معنویت تدریس شد بعد از آن کتاب دروس اتحاد عاقل به معقول تدریس شد و آنگاه کتاب بی‌نظیر عیون مسائل النفس و هم‌اکنون دوره دوم معرفت نفس را هم مشغول هستیم، تدریس این سه کتاب پیرامون معرفت نفس در طول هم هدف اصلی ماست و حضرت استاد هم چند بار به ما اصرار فرمودند که عیون مسائل النفس را در حوزه علمیه قم تدریس کنید در تأسیس و ترویج این رشته درسی تأیید، تشویق و دعای آن استاد بی‌بدیل، بدرقه راه ما بوده و هست. هر کسی به حسب حال خود در زندگی، خوشی و تلخی دیده و در مسیر زندگی با فراز و نشیبهای گوناگون روبرو می‌شود من نیز به نوبه خود با حوادث سرد و گرم زندگی دست و پنجه نرم کرده‌ام در خورد و خواب و لوازم دیگر زندگی به حداقل ضروری قناعت نموده بقیه را به درس و مطالعه می‌پرداختم، امدادهای الهی را در زندگی بسیار دیده‌ام که مرا از پرتگاه خطر نجات داده است.   

                                 من به سرچشمه خورشید نه به خود بردم راه ذره‌ای بودم و مهر تو مرا بالا برد
من خس بی‌سروپایم که به سیل افتادم  او که می‌رفت مرا هم بدل دریا برد